Wat is het verschil tussen persoonlijkheidseigenschappen en competenties?

Bij het selecteren en ontwikkelen van talent is het cruciaal om een goed inzicht te hebben in zowel persoonlijkheidseigenschappen als competenties. Persoonlijkheidsvragenlijsten worden gebruikt om inzicht te krijgen in karaktereigenschappen, met vaak de impliciete aanname dat deze eigenschappen rechtstreeks vertalen naar beheersing van competenties. Maar betekent een hoge score op een persoonlijkheidseigenschap automatisch dat jouw kandidaat de bijbehorende competentie bezit? Het antwoord is complexer dan een simpel ja of nee.

In dit artikel verkennen we wat persoonlijkheidseigenschappen zijn, hoe ze zich verhouden tot competenties en waarom een hoge score op een persoonlijkheidseigenschap niet per definitie betekent dat een kandidaat de bijbehorende competentie bezit.

Wat is een persoonlijkheidseigenschap?

Een persoonlijkheidseigenschap is een relatief stabiele eigenschap die beschrijft hoe iemand geneigd is zich te gedragen. Denk aan eigenschappen zoals “overtuigend”, “analytisch” of “planmatig”. Deze eigenschappen blijven grotendeels onveranderd en vormen de basis van het gedrag van een individu. Hoewel persoonlijkheidseigenschappen een belangrijke voorspeller kunnen zijn van gedrag, zeggen ze niet alles over de daadwerkelijke prestaties van een persoon op de werkvloer.

Wat is een competentie?

Competenties zijn meetbare gedragingen of vaardigheden die in een specifieke context worden getoond. Waar een persoonlijkheidseigenschap de neiging beschrijft, draait het bij competenties om wat iemand daadwerkelijk kan laten zien. Competenties kun je zien als concreet, succesvol, observeerbaar gedrag. Het verschil tussen persoonlijkheidseigenschappen en competenties is dat competenties getraind en ontwikkeld kunnen worden, terwijl persoonlijkheidseigenschappen minder veranderlijk zijn.

“Competenties zijn meetbare gedragingen, terwijl persoonlijkheidseigenschappen neigingen beschrijven”

Het verschil tussen persoonlijkheidseigenschappen en competenties in de praktijk

Een veelvoorkomend misverstand is dat een hoge score op een persoonlijkheidseigenschap automatisch betekent dat iemand beschikt over de bijbehorende competentie, zeker omdat op het oog een aantal persoonlijkheidseigenschappen bijna dezelfde benaming hebben als competenties. Denk maar eens aan de persoonlijkheidseigenschap analytisch vs. de competentie probleemanalyse, of planmatig (persoonlijkheidseigenschap) vs. planmatig/gestructureerd werken.

Echter, zoals onderbouwd door psychologische wetenschappelijke literatuur, zijn persoonlijkheidseigenschappen slechts één van de factoren die bijdragen aan competent gedrag.

Praktijkvoorbeeld: Overtuigend versus overtuigend optreden

Laten we de persoonlijkheidseigenschap ‘overtuigend’ eens bekijken. Stel dat iemand hoog scoort op deze eigenschap. Deze persoon houdt van onderhandelen, wil graag anderen beïnvloeden en is erop gericht steun te verwerven van anderen. Maar is deze persoon ook competent is in ‘overtuigend optreden’?

De competentie ‘overtuigend optreden’ wordt gedefinieerd als het vermogen om invloed uit te oefenen op mensen en situaties, ideeën stellig en duidelijk te communiceren met als doel acceptatie te verkrijgen, en weerstanden te overwinnen. Hoewel de persoonlijkheidseigenschap ‘overtuigend’ een basis kan bieden voor deze competentie, is het niet voldoende om deze competentie alleen hierop te beoordelen. Persoonlijkheid is geneigdheid om een bepaald type gedrag te vertonen terwijl competentie de beheersing van een bepaalde set van gedragingen is. Het gaat dus om voorkeursgedrag versus beheersing/competent zijn.

De invloed van andere persoonlijkheidseigenschappen

Naast ‘overtuigend’ spelen verschillende andere persoonlijkheidseigenschappen een rol bij de competentie ‘overtuigend optreden’. Denk hierbij aan:

Assertiviteit: Dit is het vermogen om zelfverzekerd en zonder angst voor confrontatie je standpunt te verdedigen. Iemand die assertief is, zal sneller geneigd zijn om zijn overtuigingen duidelijk en stellig over te brengen, een essentieel onderdeel van ‘overtuigend optreden’.
Zelfverzekerdheid: Zelfvertrouwen draagt bij aan de overtuigingskracht van een individu. Als iemand gelooft in zijn eigen kunnen, zal dit doorsijpelen in het communiceren van standpunten.
Besluitvaardigheid: De persoonlijkheidseigenschap om snel en effectief beslissingen te nemen is essentieel om overtuigend op te kunnen treden. Het vermogen om knopen door te hakken versterkt de geloofwaardigheid van de boodschap die wordt overgebracht.
Emotionele beheerstheid: In situaties waarin weerstand moet worden overwonnen, is het belangrijk om kalm en beheerst te blijven. Emotionele stabiliteit speelt hier een cruciale rol.

“Cognitieve capaciteiten en drijfveren spelen een cruciale rol in het ontwikkelen van competenties en het nemen van talent beslissingen ”

De invloed van cognitie, drijfveren en frustratietolerantie

Naast de invloed van andere persoonlijkheidseigenschappen spelen het cognitieve niveau, de drijfveren en frustratietolerantie ook een belangrijke rol.

Cognitief Niveau

Het cognitieve niveau verwijst naar de intellectuele capaciteiten van een persoon, zoals analytisch denken, probleemoplossend vermogen en het vermogen om complexe informatie te verwerken. Bij het overtuigend overbrengen van ideeën is het essentieel dat iemand niet alleen beschikt over de juiste persoonlijkheidseigenschappen, maar ook over de cognitieve capaciteiten om argumenten logisch en gestructureerd te presenteren. Het benodigde cognitieve niveau is natuurlijk sterk afhankelijk van de complexiteit van het vraagstuk. Ook ervaringskennis speelt hier nadrukkelijk een rol.

Drijfveren

Drijfveren vormen de interne motivatie die het gedrag van een persoon aanstuurt. Jouw kandidaat kan bijvoorbeeld hoog scoren op de eigenschap ‘overtuigend’, maar als die kandidaat bijvoorbeeld een sterke behoefte heeft aan geborgenheid en harmonie zal de interne motivatie ontbreken om tegen de consensus in te gaan, wat de competentie overtuigend optreden in sommige situaties kan beperken. Drijfveren geven richting aan het gedrag en zijn ook een component bij het bepalen van de competentie.

Frustratietolerantie

Tot slot is ook frustratietolerantie een aspect van effectief overtuigend optreden. Overtuigen gaat vaak gepaard met weerstand. De mate waarin iemand in staat is om door te blijven zetten ondanks tegenslag, kritiek of afwijzing, bepaalt mede hoe effectief hij of zij zal zijn in het overtuigend optreden. Frustratietolerantie zorgt ervoor dat iemand niet snel opgeeft en volhoudt totdat de boodschap is overgebracht. In onze assessmentpraktijk zien we bijvoorbeeld een lage frustratietolerantie als een sterke risicofactor bij salesfuncties naar voren komen.

Impact persoonlijkheidseigenschappen en competenties in recruitment en talentontwikkeling

Het verschil tussen persoonlijkheidseigenschappen en competenties is van cruciaal belang voor het succesvol selecteren en ontwikkelen van talent. Competenties worden gevormd door een samenspel van verschillende persoonlijkheidseigenschappen, cognitieve capaciteiten, drijfveren, de tolerantie voor frustratie en natuurlijk de opgebouwde ervaring. Waar persoonlijkheidseigenschappen inzicht geven in de gedragsneigingen van een individu, zijn competenties de concrete gedragingen die iemand in de praktijk laat zien.

Bij het beoordelen van competenties dient HR management verder te kijken dan alleen de uitslagen van een persoonlijkheidsvragenlijst. Door een combinatie van persoonlijkheidseigenschappen, cognitieve capaciteiten, drijfveren en ervaringen mee te nemen, kunnen HR-professionals een completer beeld vormen van het potentieel van een kandidaat of werknemer. Met betere inzichten kunnen betere beslissingen genomen worden over in dienst nemen, opleiden, en toekomstige loopbaan richtingen.

Heb je vragen?

Wil je meer weten, neem gerust contact met ons op.

Contact

Wat is het verschil tussen persoonlijkheidseigenschappen en competenties?

Wat is een persoonlijkheidseigenschap?

Wat is een competentie?

“Competenties zijn meetbare gedragingen, terwijl persoonlijkheidseigenschappen neigingen beschrijven”

Het verschil tussen persoonlijkheidseigenschappen en competenties in de praktijk

Praktijkvoorbeeld: Overtuigend versus overtuigend optreden

De invloed van andere persoonlijkheidseigenschappen

“Cognitieve capaciteiten en drijfveren spelen een cruciale rol in het ontwikkelen van competenties en het nemen van talent beslissingen ”

De invloed van cognitie, drijfveren en frustratietolerantie

Impact persoonlijkheidseigenschappen en competenties in recruitment en talentontwikkeling

Heb je vragen?

Geef een reactie Reactie annuleren

Abonneren op nieuwe reacties

Contact

Assessments

Diensten

Assessment diensten

Starcheck

Assessments

Downloads

Actueel

Contact

Assessment aanvragen